روز آنلاین - RoozOnline.net

زیارت حمام حاجی!

صوفیا نصر الهی

برای تولد دوستی که در اینستاگرام نیست اما آنقدر یافتن دوستی‌اش در سال گذشته بر من مبارک بوده که برایش اینجا بنویسم.

 جزئیات اهمیت دارند‌. این جمله را عموما آرشیتکت‌ها و دیزاینرها دوست دارند و به آن ارجاع می‌دهند. اما بنظرم این جمله‌ محبوب فیلسوف‌ها، نویسنده‌ها و آدم‌های حسابی با هوش هیجانی بالاست. دوستم از همین مدل آدم‌هاست. عاشق جزئیات بخصوص در تصویر. چشم‌هایش کوچکترین جزئیات را در یک عکس یا نقاشی، در طرح فرش یا حتی روی پوست قاپ می‌زند. خود من در مورد چیزهای عینی متاسفانه خیلی اهل جزئیات نیستم. حواسم همیشه جای دیگری است اما در مسائل انتزاعی مثل هنر همین کاشی‌ها شباهت‌هایی به دوستم دارم. از سال ۹۱ که برای اولین‌بار رفتم رشت تا این عکس که همین پاییز امسال گرفتم گمانم ۷_۸ باری رشت رفته‌ام و هر بار حمام حاجی شده مثل امامزاده‌ای که باید به زیارتش بروم. یک در خرابه از آن باقی مانده که اگر هوا خوب باشد پیرمرد گیلکی جلویش بساط فروش سیگار و این‌ها پهن می‌کند و همین کاشی‌های دور در. نمی‌دانم حمام حاجی چه سالی ساخته شده و مربوط به پهلوی اول است یا دوره‌ قاجار. باید از کوروش می‌پرسیدم. اما هر چه هست همیشه این نقش فرشتگان برهنه روی کاشی وسط ساغریسازان بنظرم خیلی جسورانه و خیلی زیبا آمده‌. شبیه بقیه کاشی‌های محجوب که در بقیه شهرها دیده‌ام، نیست. عریان، جسور و پر جزئیات است وسط یک خیابان شلوغ شهر. هر کسی که این کاشی‌ها را طراحی کرده با این پالت رنگی تند و قرمزها و آبی‌ها، با این ظرافت صورت و اندام فرشتگانی که مرا یاد زنان قجر می‌اندازند، شبیه رفیق من عاشق جزئیات بوده و البته که لابد الان هفت کفن هم پوسانده اما می‌توانم در ستایشش بگویم که آقا به قول اخوان: دمت گرم و سرت خوش باد

فرانسوی‌ها واژه‌ای دارند: Jouissance. برای من فرانکوفیل آوای محشری دارد: ژویی‌سانس. که البته این بخش دوم را مثل سانس سینما نخوانید. قر و اطوار دارد کمی. خلاصه هر وقت رشت میروم و هر وقت جلوی این کاشی‌های حمام حاجی می‌ایستم این صفت در جانم می‌پیچد. معنایش چیزی شبیه سرخوشی است.در فلسفه هم معناهایی دارد که مسلط نیستم اما گمانم لکان معتقد بود سرخوشی که توام یا منجر به درد است. مثل هم‌آغوشی لابد. یا مثل تماشای زیبایی که رو به زوال می‌رود. کاشی‌هایی که هر سال کمرنگتر میشوند و من هر بار عکس میگیرم مبادا سفر بعدی دیگر اینجا نباشند.

تولدت مبارک مغز زیبا.

که دائم تازه باش ای سرو آزاد

سرت سبز و رخت سرخ و دلت شاد