افشین افشار
قوانین مخلوق نحوه زیست انسان و برای حفاظت از آن وضع می‌شوند. از زندگی در غار تا زندگی در قبیله، شهر و آپارتمان و تا آینده در شهرهای فضایی، قوانین پس از ساخت ابزارهای جدید خلق و همراه با تکامل آنها متحول می‌شوند. ضرورت جابجایی ابتدا باعث ورود کشتی و قطار و هواپیما به عرصه زندگی گردید و سپس قوانین مربوط به آنها طی زمان همراه با گسترش دامنه تمدن بواسطه ارتقا دانش در هماهنگی با سایر عرصه‌ها تکامل و توسعه یافتند و این مسیر در همه عرصه‌ها ادامه دارد.
تا پیش از تشکیل دولت فراگیر هخامنشی هر “شهر” قلمرو یک دولت بود و قوانین فقط در محدوده همان شهر ضرورت و قابلیت اجرایی داشتند. گستره سرزمینی ایران را “شهر” می‌نامیدند زیرا قوانین مشترکی مانند اعلام جنگ و صلح، تامین امنیت و مراقبت از راهها، اخذ مالیات، ممنوعیت بردگی و آزادی دین، که ضامن اجرای آنها دولت هخامنشی بود در محدوده سرزمینی همه پادشاهی‌های تشکیل دهنده شاهنشاهی لازم‌الاجرا بودند. ضرورت اجرای قوانین مشترک در گستره سرزمینیِ چند پادشاهی مجموع آنها را به “شهر” تبدیل کرد.
همانگونه که حصارهای پیرامون شهرها مرز و دروازه‌ها محل ورود به شهر بودند، مرزبانان، دروازه‌های ورود به “شهرِ” ایران را در مرزبانی‌ها کنترل می‌کردند. “مرز” سیاسی جهت دفاع از مدنیت در شهری به وسعت چند پادشاهی، پیرامون “ایرانشهر” متولد شد.
ادامه مطلب را اینجا بخوانید.